KETAMINA DOŻYLNANOWOCZESNA METODA LECZENIA DEPRESJI LEKOOPORNEJ,
cPTSD I NIEKTÓRYCH INNYCH ZABURZEŃ
cPTSD I NIEKTÓRYCH INNYCH ZABURZEŃ
Ketamina podawana dożylnie to nowoczesna metoda leczenia depresji, która jest dostępna w Centrum Psychomedycznym PHOENIX. Ketamina oryginalnie zarejestrowana przez FDA w 1970 r, jako bezpieczny środek znieczulający i przeciwbólowy, w ostatnich 20 latach zyskała nowe zastosowanie w leczeniu depresji lekoopornej. Jej efektywność w tym obszarze została potwierdzona w licznych badaniach klinicznych obejmujących zarówno krótko jak i długoterminowe efekty jej stosowania. Wykazuje ona wysoką skuteczność i szybkość działania, szczególnie u pacjentów, którzy nie odnieśli korzyści z konwencjonalnych metod leczenia depresji.
Stosowanie ketaminy we wlewach dożylnych odbywa się off-label, co oznacza zastosowanie leku poza standardowymi wskazaniami rejestracyjnymi. Ta metoda jest ugruntowana na wynikach licznych badań naukowych i stanowi innowacyjne podejście do leczenia depresji lekoopornej, przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa i opieki medycznej.
PORÓWNANIE KETAMINY I ESKETAMINY: KLUCZOWE RÓŻNICE
Ketamina jest związkiem chemicznym, który posiada unikalną właściwość chiralności. To można porównać do naszych dłoni – choć są one podobne pod względem kształtu i rozmiaru, nie można ich nałożyć idealnie na siebie, ponieważ są swoimi lustrzanymi odbiciami. W chemii, takie 'lustrzane obrazy' określane są jako izomery optyczne.
Ketamina dożylna zawiera oba te izomery: S-ketaminę (inaczej esketaminę) i R-ketaminę (arketaminę). Obecność obu izomerów sprawia, że ketamina dożylna ma szerszy zakres działania terapeutycznego. Mimo że oba izomery mają tę samą formułę chemiczną, różnią się ułożeniem atomów, co sprawia, że ich działanie w organizmie jest nieco inne. Tak jak nasze dłonie, które są symetryczne, ale nie identyczne, izomery ketaminy są podobne, ale charakteryzują się różnymi właściwościami.
Termin ketamina dożylna odnosi się do preparatu podawanego dożylnie, zawierającego równą ilość obu izomerów S-ketaminy i R-ketaminy.
Termin esketamina donosowa odnosi się do preparatu w formie aerozolu do nosa, zawierającego wyłącznie izomer S-ketaminę. Jest on dostępny pod nazwą handlową Spravato.
UNIKALNY MECHANIZM DZIAŁANIA KETAMINY
Działanie przeciwdepresyjne ketaminy, w odróżnieniu od konwencjonalnych leków przeciwdepresyjnych, opiera się na unikalnym mechanizmie działania. W przeciwieństwie do leków, które zwiększają poziom serotoniny, noradrenaliny i dopaminy – neuroprzekaźników odpowiedzialnych za przekazywanie sygnałów między komórkami nerwowymi i regulację nastroju oraz emocji – ketamina dożylna oddziałuje bezpośrednio na receptor glutaminergiczny NMDA w mózgu.
Podobnie jak esketamina, ketamina dożylna oddziałuje na receptor NMDA, jednak dzięki obecności obu izomerów, S-ketaminy i R-ketaminy, jej wpływ na neuroplastyczność mózgu – zdolność do adaptacji i tworzenia nowych połączeń nerwowych – jest bardziej kompleksowy. Ta interakcja jest kluczowa, ponieważ zaburzenia neuroplastyczności są często spotykane u osób z depresją. Szybka poprawa stanu pacjenta po zastosowaniu ketaminy jest związana z przywróceniem odpowiedniej transmisji dopaminergicznej w obszarach mózgu odpowiedzialnych za odczuwanie nagrody i motywacji, a także ze zmniejszeniem stymulacji obszarów mózgu powiązanych z anhedonią, czyli uczuciem stępienia emocji i brakiem odczuwania radości.
ZABURZENIA, KTÓRE LECZYMY KETAMINĄ DOŻYLNĄ
Ketamina dożylna jest wartościową opcją leczenia dla pacjentów z depresją lekooporną, zdefiniowaną jako brak odpowiedzi na leczenie dwoma różnymi lekami przeciwdepresyjnymi, stosowanymi w odpowiedniej dawce, przez odpowiedni czas (zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Konsultanta Krajowego ds. Psychiatrii Dorosłych) w obecnym epizodzie depresji o stopniu nasilenia od umiarkowanego do ciężkiego.
Aby pacjent mógł zostać zakwalifikowany do leczenia ketaminą, niezbędne jest spełnienie określonych kryteriów diagnostycznych. Wymagane jest stwierdzenie nawracających zaburzeń depresyjnych, co jest określone kodem F33 według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-10). Dodatkowo, obecny epizod depresyjny pacjenta musi być charakteryzowany jako co najmniej umiarkowanie nasilony i wykazywać odporność na standardowe metody leczenia farmakologicznego, kwalifikując się tym samym jako lekooporny.
Dożylna ketamina jest nowatorskim podejściem w leczeniu PTSD (zespół stresu pourazowego) i C-PTSD (złożony zespół stresu pourazowego), stanów charakteryzujących się długotrwałymi i intensywnymi reakcjami psychicznymi wynikającymi z traumatycznych doświadczeń. Leczenie ketaminą może stanowić alternatywę dla osób, które nie osiągnęły znaczącej poprawy po tradycyjnych metodach terapeutycznych.
Proces diagnostyczny rozpoczyna się od szczegółowej konsultacji u psychotraumatologa, który dokładnie ocenia historię medyczną pacjenta, obecne symptomy oraz ogólne funkcjonowanie psychiczne. Takie podejście jest kluczowe do ustalenia, czy ketamina dożylna będzie odpowiednim rozwiązaniem terapeutycznym. Należy pamiętać, że wlewy ketaminy są możliwe tylko po potwierdzeniu rozpoznania PTSD lub C-PTSD oraz wykluczeniu wszelkich przeciwwskazań medycznych.
PRZEBIEG DOŻYLNEGO PODANIA KETAMINY
Komfortowy fotel do podawania ketaminy dożylnej, zaprojektowany z myślą o maksymalnym relaksie pacjenta podczas zabiegu.
Podanie dożylne ketaminy w leczeniu depresji to procedura medyczna, przeprowadzana w bezpiecznym i kontrolowanym środowisku, mająca na celu zapewnienie komfortu i skuteczności terapii. Procedura przebiega następująco:
Przygotowanie do infuzji: zabieg rozpoczyna się od zajęcia miejsca przez pacjenta wygodnej pozycji na elektrycznie regulowanym fotelu przystosowanym do przeprowadzania infuzji. Dla poprawy komfortu pacjent może słuchać ulubionej muzyki przez słuchawki, przyciemnić światło oraz przykryć się ulubionym kocem. Przed zabiegiem pacjent otrzymuje jednorazową opaskę na oczy oraz jednorazowe słuchawki, które może podłączyć do swojego telefonu.
Wkłucie i podawanie ketaminy: personel medyczny zakłada wkłucie dożylne na kończynie górnej pacjenta, przez które następnie podawany jest roztwór ketaminy. Standardowa dawka ketaminy wynosi zazwyczaj 0,5 mg na 1 kg masy ciała pacjenta, ale może być dostosowana indywidualnie przez lekarza prowadzącego. Infuzja trwa zwykle około 40 minut, przy czym tempo wlewu jest niewielkie i może być dostosowane w zależności od reakcji i indywidualnych potrzeb.
Monitorowanie i nadzór: w czasie trwania infuzji pacjent jest monitorowany przez personel medyczny, który zapewnia stałe wsparcie. W przypadku wystąpienia nieprzyjemnych uczuć lub nietypowych doznań, jak odczucie lekkiego upojenia, przypomnienia zapomnianych wydarzeń, czy łagodnych halucynacji, personel jest gotowy do interwencji. Takie efekty są zazwyczaj krótkotrwałe i należą do rzadkich.
Po zabiegu: po zakończeniu wlewu, kaniula żylna jest usuwana. Doznania psychiczne pojawiające się w czasie zabiegu są następnie wykorzystane w trakcie sesji integracji odmiennych stanów świadomości, prowadzonych przez wykwalifikowanego psychoterapeutę. Te sesje mają na celu pomoc pacjentowi w przetworzeniu doświadczeń związanych z leczeniem i maksymalizacji jego terapeutycznego potencjału.
PRZEBIEG SESJI INTEGRACJI ODMIENNYCH STANÓW ŚWIADOMOŚCI(integracja doświadczeń psychodelicznych)
Integracja odmiennych stanów świadomości, zwana także integracją doświadczeń psychodelicznych w trakcie leczenia ketaminą jest procesem, w którym pacjent współpracuje z wykwalifikowanym terapeutą w celu zrozumienia i przetworzenia doświadczeń i wrażeń wynikających z terapii ketaminowej. Ketamina, stosowana w kontrolowanych, medycznych warunkach, może indukować stany zmienionej świadomości, które mogą być potężnym narzędziem terapeutycznym w leczeniu niektórych zaburzeń psychicznych. Proces integracji obejmuje kilka kluczowych aspektów:
Przygotowanie: przed rozpoczęciem leczenia ketaminą pacjent jest przygotowywany przez terapeutę, aby zrozumieć potencjalne doświadczenia i ustawić intencje terapeutyczne.
Przeżycie sesyjne: w trakcie sesji z ketaminą pacjent doświadcza stanów zmienionej świadomości, które mogą prowadzić do introspekcji i emocjonalnych przeżyć.
Integracja: po sesji pacjent spotyka się z wykwalifikowanym terapeutą, aby omówić i zrozumieć swoje doświadczenia. Ten etap jest kluczowy, ponieważ pomaga pacjentowi wyciągnąć znaczące wnioski z sesji i zastosować je w codziennym życiu, co może prowadzić do długotrwałych pozytywnych zmian.
Integracja odmiennych stanów świadomości jest ważnym elementem leczenia ketaminą, ponieważ pomaga w maksymalizacji terapeutycznego potencjału doświadczenia i zapewnia, że wgląd i emocje napotkane przez pacjenta podczas podania leku zostaną efektywnie przetworzone i maksymalnie wykorzystywane w procesie leczenia.
PRZEBIEG LECZENIA KETAMINĄ DOŻYLNĄ
1. ZGŁOSZENIE SIĘ NA KWALIFIKACJĘ
Chcąc rozpocząć leczenie z wykorzystaniem ketaminy dożylnej zgłoś się na konsultację kwalifikacyjną. Szczegółowe informacje znajdziesz w zakładce
TMS, KETAMINA, ESKETAMINA - ZGŁOSZENIE.
2. KWALIFIKACJA DO LECZENIA
Kwalifikacja do leczenia z wykorzystaniem ketaminy dożylnej jest rodzajem konsultacji psychiatrycznej, która jest przeprowadzana przez lekarza osobiście. W jej takcie dowiesz się, czy leczenie z użyciem esketaminy jest dla Ciebie wskazane oraz uzyskasz wszelkie dodatkowe informacje. Wizyta ta służy również ustaleniu harmonogramu leczenia oraz przygotowaniu niezbędnych dokumentów.
Kwalifikacja do leczenia ketaminą dożylną odbywa się przy ulicy Włodzimierza Tetmajera 58c/2 w Krakowie.
Podania ketaminy dożylnej odbywają się przy ulicy Mieczysława Medweckiego 7/U9 w Krakowie.
3. FAZA INDUKCJI (1 - 3 tydzień)
- Liczba podań leku: 6 wlewów dożylnych ketaminy
- Częstotliwość podań leku: 2 wlewy ketaminy w tygodniu
- Liczba sesji integracji odmiennych stanów świadomości: 4
- Częstotliwość sesji integracji odmiennych stanów świadomości: jedna sesja przed pierwszym wlewem ketaminy, następne trzy sesje raz na tydzień
- Cel: szybkie złagodzenie objawów depresji
4. KONSULTACJA KONTROLNA (po 3 tygodniach leczenia)
- Cel: lekarz ocenia odpowiedź pacjenta na leczenie
- Decyzja o kontynuacji: jeśli reakcja pacjenta na leczenie ketaminą dożylną jest pozytywna, cykl leczenia jest kontynuowany
5. FAZA PODTRZYMUJĄCA I (4 - 7 tydzień)
- Liczba podań leku: 4 wlewy dożylne ketaminy
- Częstotliwość podań leku: 1 wlew dożylny ketaminy w tygodniu
- Psychoterapia: zalecane jest rozpoczęcie psychoterapii
- Cel: dalsza poprawa stanu psychicznego pacjenta i utrwalenie efektów leczenia
6. FAZA PODTRZYMUJĄCA II (8 - 11 tydzień)
- Liczba podań leku: 2 wlewy dożylne ketaminy
- Częstotliwość: 1 wlew dożylny ketaminy na dwa tygodnie
- Psychoterapia: kontynuacja psychoterapii
- Cel: utrwalenie efektów leczenia
7. POSTĘPOWANIE PO ZAKOŃCZENIU CYKLU
- Zakończenie leczenia ketaminą dożylną
- Alternatywnie rozważenie kontynuacji podtrzymującego: w zależności od indywidualnej sytuacji rozważenie leczenia podtrzymującego (jeden wlew ketaminy miesięcznie)
- Integracja odmiennych stanów świadomości: w zależności od indywidualnej sytuacji pacjenta, na każdym etapie leczenia istnieje możliwość wykupienia dodatkowych sesji
-
Leczenie doustne: pacjent kontynuuje przyjmowanie ustalonych leków doustnych wg zaleceń swojego lekarza prowadzącego
- Psychoterapia: zalecane jest rozpoczęcie psychoterapii
CENA LECZENIA KETAMINĄ DOŻYLNĄ
FAZA INDUKCJI 1 - 3 TYDZIEŃ LECZENIA
- 6 wlewów dożylnych ketaminy
- koszt leku
- koszt badania przed podaniem leku
- koszt podania leku
- koszt monitorowania stanu pacjenta po podaniu leku
- 4 sesje integracji odmiennych stanów świadomości
- konsultacja psychiatryczna kontrolna
Całkowity koszt fazy indukcji to - 7800 zł
FAZA PODTRZYMUJĄCA I i II4 - 11 TYDZIEŃ LECZENIA
- 6 wlewów dożylnych ketaminy
- koszt leku
- koszt badania przed podaniem leku
- koszt podania leku
- koszt monitorowania stanu pacjenta po podaniu leku
- konsultacja psychiatryczna kontrolna
Całkowity koszt fazy podtrzymującej I i II - 6400 zł
FINANSOWANIE I PŁATNOŚCI RATALNE - MEDIRATY
Leczenie z wykorzystaniem ketaminy dożylnej w Centrum Psychomedycznym PHOENIX, może zostać opłacone w dogodnych ratach bez angażowania środków finansowanych „z góry”. Szczegółowe informacje znajdują się w zakładkach system ratalny oraz cennik.
KETAMINA DOŻYLNA (WLEWY)- POWIĄZANE MATERIAŁY WIDEO
KETAMINA DOŻYLNA (WLEWY) - NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Czy dożylne podanie ketaminy jest uznawane za bezpieczne w leczeniu depresji lekoopornej?
Dożylne podanie ketaminy jest uważane za bezpieczną metodę leczenia depresji lekoopornej, z niewielkim procentem pacjentów doświadczających skutków ubocznych. Badania wskazują, że najczęstsze działania niepożądane to senność, dysocjacja i lekkie zawroty głowy, które są zazwyczaj przejściowe.
Rodrigues NB, McIntyre RS, Lipsitz O, Lee Y, Cha DS, Nasri F, Gill H, Lui LMW, Subramaniapillai M, Kratiuk K, Lin K, Ho R, Mansur RB, Rosenblat JD. Safety and tolerability of IV ketamine in adults with major depressive or bipolar disorder: results from the Canadian rapid treatment center of excellence. Expert Opin Drug Saf. 2020 Aug;19(8):1031-1040. doi: 10.1080/14740338.2020.1776699. Epub 2020 Jun 15. Erratum in: Expert Opin Drug Saf. 2020 Jul 7;:1. PMID: 32539491.
Jak szybko można zaobserwować efekty antydepresyjne po rozpoczęciu terapii ketaminą dożylną?
Efekty antydepresyjne po terapii ketaminą dożylną są zazwyczaj szybkie i mogą być zaobserwowane już po pierwszych sesjach leczenia, co potwierdzają liczne badania kliniczne.
Bahji A, Zarate CA, Vazquez GH. Efficacy and safety of racemic ketamine and esketamine for depression: a systematic review and meta-analysis. Expert Opin Drug Saf. 2022 Jun;21(6):853-866. doi: 10.1080/14740338.2022.2047928. Epub 2022 Mar 9. PMID: 35231204; PMCID: PMC9949988.
Alnefeesi Y, Chen-Li D, Krane E, Jawad MY, Rodrigues NB, Ceban F, Di Vincenzo JD, Meshkat S, Ho RCM, Gill H, Teopiz KM, Cao B, Lee Y, McIntyre RS, Rosenblat JD. Real-world effectiveness of ketamine in treatment-resistant depression: A systematic review & meta-analysis. J Psychiatr Res. 2022 Jul;151:693-709. doi: 10.1016/j.jpsychires.2022.04.037. Epub 2022 May 25. PMID: 35688035.
Czy leczenie ketaminą dożylną wymaga specjalnego przygotowania?
Tak, przed rozpoczęciem leczenia ketaminą dożylną pacjenci powinni przejść przez szczegółową konsultację kwalifikacyjną, aby ustalić indywidualny plan terapii. Dodatkowo, zaleca się unikanie jedzenia i picia przez około 3 godziny przed zabiegiem, aby uniknąć nudności po podaniu leku. Można pić wodę do 60 minut przed zabiegiem.
Jakie są zalecenia po zakończeniu terapii ketaminą dożylną?
Po zakończeniu sesji z ketaminą dożylną zaleca się pacjentom pozostanie pod nadzorem medycznym do czasu ustąpienia efektów leku, co zwykle zajmuje około 1-2 godzin. Po zabiegu pacjenci powinni zapewnić sobie spokojny czas na regenerację i unikać aktywności wymagających pełnej koordynacji, takich jak prowadzenie pojazdów czy obsługa ciężkiego sprzętu, do następnego dnia. Ważne jest również, aby pacjenci kontynuowali regularne konsultacje i terapię psychologiczną, aby w pełni wykorzystać terapeutyczne korzyści z leczenia.
Jak wygląda proces integracji odmiennych stanów świadomości po terapii ketaminą dożylną?
Proces integracji doświadczeń w terapii ketaminą to ważny aspekt leczenia, który polega na współpracy pacjenta z terapeutą. Ta współpraca ma na celu zrozumienie i przetworzenie unikalnych doświadczeń psychicznych i emocjonalnych, które mogą pojawić się podczas terapii. Integracja tych doświadczeń jest kluczowa, ponieważ pozwala na głębsze zrozumienie wewnętrznych procesów pacjenta i przyczynia się do lepszego wykorzystania potencjału terapeutycznego ketaminy. W trakcie sesji integracyjnych pacjent uczy się, jak przekształcić te doświadczenia w pozytywne zmiany w swoim życiu, co może prowadzić do trwałej poprawy w obszarze zdrowia psychicznego.
Jaka jest skuteczność leczenia ketaminą dożylną?
Nasze zobowiązanie do informowania o nowoczesnych metodach leczenia depresji obejmuje prezentację rzetelnych badań naukowych. Przedstawiamy wyniki badania opublikowanego w "Translational Psychiatry", które jest przykładem wysokiej jakości badań klinicznych:
Metodologia badania: randomizowane, kontrolowane placebo, z podwójnie ślepą próbą.
Uczestnicy: badanie przeprowadzono na grupie pacjentów z depresją oporną na leczenie SSRI.
Wyniki:
- po pierwszym podaniu ketaminy, 75% pacjentów wykazało częściową odpowiedź na leczenie, a 35% pełną odpowiedź.
- w sumie 72% pacjentów odpowiedziało na pełny cykl leczenia ketaminą, a u 48% uzyskano remisję.
Mocne strony tego badania to jego staranne zaprojektowanie i realizacja, co zapewnia wysoki poziom wiarygodności wyników. Choć badanie skupia się na specyficznej grupie pacjentów, jego wyniki stanowią obiecujący krok w kierunku zrozumienia skuteczności ketaminy w leczeniu trudnych przypadków depresji. Zachęcamy do konsultacji z naszymi specjalistami, aby dowiedzieć się więcej na temat tej innowacyjnej metody leczenia.
Tiger M, Veldman ER, Ekman CJ, Halldin C, Svenningsson P, Lundberg J. A randomized placebo-controlled PET study of ketamine´s effect on serotonin1B receptor binding in patients with SSRI-resistant depression. Transl Psychiatry. 2020 Jun 1;10(1):159. doi: 10.1038/s41398-020-0844-4. PMID: 32475989; PMCID: PMC7261801.
Jak skuteczna jest ketamina dożylna w porównaniu z esketaminą donosową w leczeniu depresji?
Ketamina podawana we wlewach dożylnych okazała się być bardziej skuteczna niż esketamina donosowa w leczeniu depresji, wykazując wyższe wskaźniki odpowiedzi i remisji oraz niższą częstość rezygnacji z leczenia.
Bahji A, Vazquez GH, Zarate CA Jr. Comparative efficacy of racemic ketamine and esketamine for depression: A systematic review and meta-analysis. J Affect Disord. 2021 Jan 1;278:542-555. doi: 10.1016/j.jad.2020.09.071. Epub 2020 Sep 23. Erratum in: J Affect Disord. 2020 Nov 20;: PMID: 33022440; PMCID: PMC7704936.
Jakie są kluczowe różnice między ketaminą dożylną a esketaminą donosową w leczeniu depresji?
Ketamina dożylna zawiera oba izomery ketaminy (S-ketaminę i R-ketaminę), zapewniając szersze działanie terapeutyczne. Esketamina donosowa (Spravato) zawiera wyłącznie izomer S-ketaminy, co może wpływać na jej mechanizm działania i skuteczność w leczeniu depresji.
Czy ketamina jest skuteczna w długoterminowym leczeniu depresji lekoopornej?
Ketamina wykazuje obiecujące rezultaty w długoterminowym leczeniu depresji lekoopornej, przy czym jej skuteczność nie maleje przy powtarzanych zabiegach. Nawet w przypadkach najbardziej opornych na leczenie, pacjenci mogą odnieść korzyści z terapii ketaminą.
Alnefeesi Y, Chen-Li D, Krane E, Jawad MY, Rodrigues NB, Ceban F, Di Vincenzo JD, Meshkat S, Ho RCM, Gill H, Teopiz KM, Cao B, Lee Y, McIntyre RS, Rosenblat JD. Real-world effectiveness of ketamine in treatment-resistant depression: A systematic review & meta-analysis. J Psychiatr Res. 2022 Jul;151:693-709. doi: 10.1016/j.jpsychires.2022.04.037. Epub 2022 May 25. PMID: 35688035.
Jaki jest mechanizm działania ketaminy dożylnej w kontekście leczenia depresji lekoopornej?
Ketamina dożylna działa na receptor glutaminergiczny NMDA w mózgu, różniąc się tym samym od konwencjonalnych leków przeciwdepresyjnych. Dzięki temu oferuje unikalne podejście w leczeniu depresji lekoopornej, wpływając na neuroplastyczność i transmisję sygnałów nerwowych.
Kang MJY, Hawken E, Vazquez GH. The Mechanisms Behind Rapid Antidepressant Effects of Ketamine: A Systematic Review With a Focus on Molecular Neuroplasticity. Front Psychiatry. 2022 Apr 25;13:860882. doi: 10.3389/fpsyt.2022.860882. PMID: 35546951; PMCID: PMC9082546.
W jaki sposób ketamina dożylna wpływa na neuroplastyczność mózgu w leczeniu depresji lekoopornej?
Ketamina dożylna wpływa na receptory NMDA w mózgu, co ma zasadnicze znaczenie dla zwiększenia neuroplastyczności - kluczowego elementu w leczeniu depresji. Neuroplastyczność odnosi się do zdolności mózgu do adaptacji, zmiany i tworzenia nowych połączeń nerwowych w odpowiedzi na doświadczenia. W przypadku depresji, zaburzenia neuroplastyczności są często obserwowane. Ketamina, oddziałując na te specyficzne receptory, sprzyja wzrostowi i wzmocnieniu nowych ścieżek neuronalnych, co może prowadzić do poprawy nastroju i ogólnej funkcji mózgowej. Ta zdolność do przekształcania struktury i funkcji mózgu jest niezwykle istotna w leczeniu depresji, szczególnie w przypadkach, gdzie tradycyjne metody terapeutyczne okazują się nieskuteczne
Jaki jest status prawny dożylnego leczenia ketaminą w Polsce?
W Polsce dożylne leczenie ketaminą jest legalne, ale wykorzystywane off label, co oznacza stosowanie poza pierwotnymi wskazaniami rejestracyjnymi. Stosowanie ketaminy w leczeniu depresji odbywa się zgodnie z przepisami prawnymi i pod ścisłą kontrolą medyczną.
Czy stosowanie ketaminy w leczeniu depresji jest przykładem terapii "off label"?
Termin "off label" oznacza wykorzystanie leku w sposób niezatwierdzony oficjalnie przez organy regulacyjne, jak Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych w Polsce lub FDA w USA. W kontekście ketaminy, znanej głównie jako środek anestetyczny, jej użycie w leczeniu depresji jest właśnie przykładem takiego "off label" stosowania. Mimo dowodów na skuteczność ketaminy w leczeniu trudnych przypadków depresji, szczególnie tych lekoopornych, nie została ona formalnie zatwierdzona do tego celu przez władze regulacyjne.
Stosowanie leków "off label" jest częste w medycynie, zwłaszcza w obszarach wymagających innowacyjnych rozwiązań, takich jak psychiatria czy onkologia. Decyzja o zastosowaniu takiej terapii powinna być jednak podjęta przez doświadczonego lekarza, który oceni korzyści i ryzyka związane z niestandardowym użyciem leku.
Czy ketamina jest skuteczna w leczeniu innych zaburzeń psychicznych?
Oprócz depresji, ketamina może być skuteczna w leczeniu zaburzeń lękowych, poprawiając również funkcjonowanie społeczne u osób z zaburzeniami afektywnymi.
Marchi M, Magarini FM, Galli G, Mordenti F, Travascio A, Uberti D, De Micheli E, Pingani L, Ferrari S, Galeazzi GM. The effect of ketamine on cognition, anxiety, and social functioning in adults with psychiatric disorders: A systematic review and meta-analysis. Front Neurosci. 2022 Nov 24;16:1011103. doi: 10.3389/fnins.2022.1011103. PMID: 36507365; PMCID: PMC9730521.
Jaka jest skuteczność ketaminy dożylnej w porównaniu z elektrowstrząsami (ECT) w leczeniu depresji?
Elektrowstrząsy (ECT) mogą być bardziej skuteczne niż ketamina podawana dożylnie w leczeniu ciężkiej depresji w fazie ostrej, choć obie terapie mają unikalne profile działań niepożądanych i powinny być dostosowane indywidualnie do pacjenta.
Rhee TG, Shim SR, Forester BP, Nierenberg AA, McIntyre RS, Papakostas GI, Krystal JH, Sanacora G, Wilkinson ST. Efficacy and Safety of Ketamine vs Electroconvulsive Therapy Among Patients With Major Depressive Episode: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Psychiatry. 2022 Dec 1;79(12):1162-1172. doi: 10.1001/jamapsychiatry.2022.3352. Erratum in: JAMA Psychiatry. 2022 Dec 1;79(12):1241. PMID: 36260324; PMCID: PMC9582972.
Jakie są długoterminowe skutki stosowania ketaminy dożylnej w leczeniu depresji?
Leczenie podtrzymujące ketaminą wydaje się obiecujące w długotrwałym utrzymywaniu efektów antydepresyjnych. Problemy takie jak tachyfilaksja, upośledzenie funkcji poznawczych, uzależnienie czy poważne problemy z nerkami i układem moczowym wydają się rzadkie.
Smith-Apeldoorn SY, Veraart JK, Spijker J, Kamphuis J, Schoevers RA. Maintenance ketamine treatment for depression: a systematic review of efficacy, safety, and tolerability. Lancet Psychiatry. 2022 Nov;9(11):907-921. doi: 10.1016/S2215-0366(22)00317-0. PMID: 36244360.
Jakie są przeciwwskazania do leczenia ketaminą?
Zaburzenia psychiczne i neurologiczne:
- przebyte lub obecne objawy psychotyczne, w tym w trakcie epizodów depresyjnych
- diagnoza innych zaburzeń psychicznych, w tym zaburzeń osobowości z przewlekłymi objawami depresji wcześniejsze epizody manii lub hipomanii
- diagnoza choroby dwubiegunowej, zaburzeń schizoafektywnych lub schizofrenii
- historia epilepsji lub napadów drgawkowych
Zaburzenia sercowo-naczyniowe i ciśnieniowe:
- nieuregulowane nadciśnienie tętnicze lub obecne wysokie ciśnienie krwi
- występowanie tętniaków
- zaawansowana choroba wieńcowa, niedawne incydenty sercowo-naczyniowe, w tym zawał serca
- nieuregulowane zaburzenia rytmu serca
- podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, np. jaskra
Zaburzenia endokrynologiczne i metaboliczne:
- nadczynność tarczycy
- cukrzyca
Choroby narządów wewnętrznych:
- choroby wątroby, w tym marskość, uszkodzenie, niewydolność
- niewydolność oddechowa, aktywna infekcja dróg oddechowych
Inne stany medyczne:
- przebyte zdarzenia naczyniowo-mózgowe, w tym krwotoki śródmózgowe
- podwyższone ciśnienie śródczaszkowe lub płynu mózgowo-rdzeniowego
- urazy głowy, w tym stłuczenie mózgu, wodogłowie
- ostra nawracająca porfiria
- odwodnienie
Ciąża i karmienie piersią:
- ciąża, karmienie piersią lub brak zgody na stosowanie antykoncepcji podczas leczenia ketaminą dożylną
Substancje psychoaktywne i leki:
- nadużywanie lub uzależnienie od alkoholu, środków uspokajających nasennych lub innych psychoaktywnych;
- zażywanie benzodiazepin w ciągu 48 godzin przed rozpoczęciem leczenia;
- brak wcześniejszej reakcji na leczenie ketaminą lub esketaminą;
- nadwrażliwość na ketaminę.
Jakie są najczęstsze działąnia niepożądane ketaminy dożylnej w dawce stosowanej w leczeniu depresji lekoopornej?
Każdy reaguje inaczej na leki, więc u niektórych osób może wystąpić mniej działań niepożądanych niż u innych. Bardzo często występujące działania niepożądane związane ze stosowaniem ketaminy w wlewach dożylnych, chociaż nie u każdego one wystąpią to:
- uczucie oderwania od siebie, swoich myśli, uczuć i rzeczy wokół siebie
- zawroty głowy
- ból głowy
- uczucie senności
- uczucie wirowania
- wymioty
- nudności
- podwyższone ciśnienie krwi
